Malware là gì ? Những điều bạn nên biết về Malware – Cuongquach.com | Malware là gì? Dấu hiệu của Malware ra sao? Những nguy cơ khiến bạn bị nhiễm Malware và cách để phòng tránh chúng là những vấn đề chính sẽ được đề cập trong bài viết sau đây.
Contents
1. Malware là gì?
Malware (hay phần mềm độc hại) là thuật ngữ mô tả các chương trình hoặc mã độc có khả năng cản trở hoạt động bình thường của hệ thống bằng cách xâm nhập, kiểm soát, làm hỏng hoặc vô hiệu hóa hệ thống mạng, máy tính, máy tính bảng và thiết bị di động…
Mặc dù không gây ra các hư hỏng về phần cứng nhưng Malware có thể đánh cắp, mã hóa hoặc xóa dữ liệu, thay đổi hoặc chiếm quyền điều khiển các chức năng và theo dõi hoạt động của máy tính mà không cần sự cho phép của bạn.
2. Dấu hiệu nhận biết Malware
Khi thiết bị nhiễm Malware, bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu sau:
- Máy tính chạy chậm, tốc độ xử lý của hệ điều hành giảm cho dù bạn đang điều hướng Internet hay chỉ sử dụng các ứng dụng cục bộ.
- Bạn bị làm phiền bởi quảng cáo pop-up, mà cụ thể hơn là Adware.
- Hệ thống liên tục gặp sự cố, bị đóng băng hoặc hiển thị BSOD – màn hình xanh (đối với Windows).
- Dung lượng ổ cứng giảm bất thường.
- Hoạt động Internet của hệ thống tăng cao không rõ nguyên nhân.
- Tài nguyên hệ thống tiêu hao bất thường, quạt máy tính hoạt động hết công suất.
- Trang chủ của trình duyệt mặc định thay đổi mà không có sự cho phép của bạn. Các liên kết bạn nhấp vào sẽ chuyển hướng bạn đến các trang không mong muốn.
- Các thanh công cụ, tiện ích mở rộng hoặc plugin mới được thêm vào trình duyệt.
- Các chương trình anti-virus ngừng hoạt động và không cập nhật được.
- Bạn nhận được thông báo đòi tiền chuộc từ Malware, nếu không dữ liệu của bạn sẽ bị xóa.
Tuy nhiên, trong vài trường hợp, thiết bị bị nhiễm Malware vẫn hoạt động bình thường, không có dấu hiệu cụ thể nào.
3. Cách Malware xâm nhập vào thiết bị
Trong quá trình sử dụng Internet, những thao tác sau có thể khiến bạn bị nhiễm Malware:
- Truy cập các trang web độc hại, tải trò chơi, file nhạc nhiễm Malware, cài đặt thanh công cụ/phần mềm từ nhà cung cấp lạ, mở tệp đính kèm email độc hại (malspam) hoặc các dữ liệu tải xuống không được quét bởi phần mềm bảo mật.
- Tải nhầm các ứng dụng độc hại ngụy trang dưới dạng các ứng dụng hợp pháp. Bạn cần chú ý các thông báo cảnh báo khi cài đặt ứng dụng, đặc biệt khi ứng dụng yêu cầu quyền truy cập email hoặc thông tin cá nhân.
- Tải ứng dụng ở các nguồn không đáng tin cậy. Bạn hãy luôn tải ứng dụng trực tiếp từ nhà cung cấp chính thức và cảnh giác trước các phần mềm tăng tốc Internet, trình quản lý tải xuống, trình dọn ổ đĩa hoặc dịch vụ tìm kiếm thay thế…
- Vô tình cài đặt các phần mềm bổ sung đi kèm với ứng dụng (potentially unwanted program) chứa Malware. Chương trình này được giới thiệu là cần thiết trong quá trình cài đặt nhưng thực tế thì lại không.
Ngoài ra, việc không sử dụng các chương trình bảo mật cũng là lý do khiến Malware xâm nhập dễ dàng hơn.
4. Các loại Malware phổ biến
Adware, Spyware, Virus, Trojan, Worms, Ransomware, Rootkit, Keylogger, Malicious cryptomining, Exploits là một trong các loại Malware phổ biến nhất.
- Adware thường hiển thị quảng cáo pop-up lên màn hình khi bạn duyệt web. Adware thường ngụy trang dưới dạng phần mềm hợp pháp hoặc đi kèm với một chương trình khác để lừa bạn cài đặt nó.
- Spyware là phần mềm gián điệp bí mật quan sát trái phép hoạt động của người dùng máy tính và gửi báo cáo về cho hacker.
- Virus thường ẩn trong một chương trình khác và khi được kích hoạt, nó sẽ thay đổi các chương trình trong hệ thống và lây lan bằng mã code.
- Tương tự như Virus, Worms có khả năng tự sao chép để lây lan sang các máy tính khác qua mạng Internet, thường gây hại bằng cách phá hủy dữ liệu.
- Trojan thường giả dạng các ứng dụng hữu ích để đánh lừa bạn, giúp hacker chiếm quyền truy cập trái phép vào máy tính để đánh cắp thông tin hoặc cài đặt thêm các Malware khác.
- Được mua rất dễ dàng từ các hacker, Ransomware ngăn bạn truy cập vào thiết bị và mã hóa dữ liệu, sau đó buộc bạn phải trả tiền chuộc để lấy lại chúng. Ransomware được xem là vũ khí của tội phạm mạng vì nó thường dùng các phương thức thanh toán nhanh chóng bằng tiền điện tử.
- Rootkit được thiết kế để ẩn khỏi người dùng, hệ điều hành cũng như các phần mềm khác, giúp hacker chiếm quyền quản trị hệ thống.
- Keylogger ghi lại thao tác của người dùng trên bàn phím và gửi về cho hacker các dữ liệu nhạy cảm như tên người dùng, mật khẩu, hoặc thông tin thẻ tín dụng.
- Malicious cryptomining là một dạng mã độc phổ biến thường được cài đặt bởi một Trojan, cho phép hacker sử dụng tài nguyên máy tính của bạn để đào tiền điện tử như Bitcoin hoặc Monero.
- Exploits lợi dụng các lỗi và lỗ hổng để hacker kiểm soát hệ thống. Nó thường được liên kết với Adware hiển thị trên một trang web hợp pháp và lừa bạn cài đặt vào máy tính của mình.
5. Ai là mục tiêu của Malware?
Adware, Spyware, Keyloggers và Malvertising nhắm tới các thiết bị được kết nối với tài khoản ngân hàng, tài khoản mua bán cũng như các dữ liệu quan trọng khác.
Cyptominers và ransomware thường có chung đối tượng mục tiêu là cá nhân, doanh nghiệp, cửa hàng bán lẻ, bệnh viện và thậm chí các hệ thống chính quyền.
Mobile spyware không chỉ nhắm đến người tiêu dùng thông thường mà còn tấn công cả doanh nghiệp, tổ chức. Thông qua các lỗ hổng của smart phone/tablet của nhân viên, mobile spyware có thể lây lan cho toàn hệ thống.
Ngoài ra, các ứng dụng độc hại trên Apple’s App Store hay Google Play cũng có thể đánh cắp thông tin, spam quảng cáo, tống tiền hoặc buộc người dùng thực hiện các hoạt động không mong muốn khác.
6. Cách phòng tránh Malware
- Cảnh giác với các website có tên miền kết thúc bằng một tập hợp các chữ cái riêng lẻ (không phải đuôi com, org, edu, biz,…).
- Chú ý đến các dấu hiệu nhiễm Malware của thiết bị ngay từ đầu để để ngăn chặn sự xâm nhập.
- Tránh nhấp vào quảng cáo pop-up khi lướt web.
- Không mở các file lạ đính kèm email.
- Không tải phần mềm từ các trang web không đáng tin cậy.
- Thường xuyên cập nhật hệ điều hành, trình duyệt và plugin.
- Chỉ tải xuống các ứng dụng có thứ hạng và số lượt tải xuống cao từ Google Play Store, Apple’s App Store.
- Không tải xuống ứng dụng từ các nguồn của bên thứ ba. Nếu dùng Android, bạn có thể vào Cài đặt -> Bảo mật -> Tắt nguồn không xác định để tránh cài đặt phải ứng dụng từ các bên khác.
- Không nhấp vào các liên kết lạ, liên kết không xác định trong email, văn bản và tin nhắn…
- Các doanh nghiệp nên triển khai giải pháp bảo mật di động để bảo vệ an toàn cho hệ thống mạng nội bộ.
- Sử dụng các chương trình chống Malware mạnh mẽ với nhiều lớp bảo vệ, có thể quét và phát hiện Adware, Spyware, ngăn chặn Ransomware cũng như cung cấp cách khắc phục lỗi do Malware gây ra cho hệ thống.
Nguồn: https://cuongquach.com/
